Trenutna revizija na dan 01:15, 20 maj 2013

81

810

— Migracija (801-1) je spontana ¹ ili dobrovoljna ¹ ili stihijska ¹, ako se lica preseljavaju po svojoj volji. Naporedo sa glavnim migracionim strujama, često postoji, iako u manjim razmerama, i kretanje stanovništva u obrnutom pravcu, tj. povratak bivših emigranata u rodni kraj (801-3). To su tzv. povratne migracije ². Kada povratak organizuju vlasti — npr. posle rata, prilikom utvrđivanja državnih granica i slično, — to se naziva repatrijacija ³.

• 1. Kada su spontane migracije stalne u prostoru i vremenu, onda se govori o migracionim strujama.
• 3. repatrijacija, ž. — repatrirati, gl. — repatriran, prid.

811

— Individualna migracija ¹ je migracija pojedinaca, uglavnom radnika, koji se sami preseljavaju. Kolektivna migracija ² je uglavnom organizovana migracija skupova ljudi ili porodica. Kada migracija obuhvata veoma veliki broj ljudi, kaže se da je to masovna migracija ³. Nagli masovan i neorganizovan odlazak stanovništva prouzokovan raznim nedaćama naziva se bekstvo ⁴ ili eksodus ⁴.

• 1. Za razliku od individualne, porodična migracija označava preseljenje čitavih porodica.
• 2. Invazija (osvajati, gl.) je masovno i naglo doseljavanje (802-3) protiv volje stanovnika zaposednute teritorije, a infiltracija — dugotrajno doseljavanje, koje se vrši neosetno i dugo ostaje nezapaženo.
• 4. Reč grčkog porekla.

812

— Prinudna migracija ¹, ili prisilna migracija ¹, naziva se preseljavanje koje se vrši po nalogu vlasti. Ona može biti posledica proterivanja ² pojedinaca ili grupe ljudi sa određene teritorije, pri čemu ne mora biti naznačeno mesto u kojem su oni dužni da se nasele. Evakuacija ³, uglavnom, označava organizovano preseljavanje stanovništva, da bi se zaštitilo od raznih nedaća, kao što su zemljotresi, epidemije, poplave, ratovi i slično. Lica koja su pri-nuđena da se preseljavaju, a sačuvala su izvesnu slobodu u izboru svog mesta boravka, nazivaju se izbeglice ⁴. Raseljena lica ⁵ su, naprotiv, migranti kojima je državna vlast odredila prebivalište. To su često lica koja su bila zahvaćena nekim organizovanim transferom stanovništva ⁶, tj. prinudnom kolektivnom migracijom (811 —2). Takvi transferi su ponekad rezultat razmene stanovništva ⁷ među državama, do kojih dolazi zbog ispravki granica, ili da bi se rešili problemi manjina (333-4).

• 2. proterivanje, sr. — proterati, gl. — proteran, prid. — izgnanik, m.
• 3. evakuacija, ž. — evakuisati, gl. — evakuisan, prid. lice koje mora da napusti određenu teritoriju.
• 5. Kada je preseljavanje, pojedinačno ili kolektivno, represivnog karaktera, to se naziva progonstvo (sr. — proganjati, gl. — progonjen, prid.).

813

— Prilagođavanje doseljenika (802-3*) novoj sredini vrši se, uglavnom, postepeno. Posle početne faze akomodacije ¹ ili prilagođavanja ¹ — u kojoj se gube njihove glavne predrasude prema običajima i navikama prihvatne zemlje (801-4*) — dolazi faza akulturacije ², tj. postepenog usvajanja ovih običaja i navika. Nestanak svake razlike između doseljenika i starosedelačkog stanovništva (332-2) znači izjednačavanje ³, ili asimilaciju ³, doseljenika sa autohtonim stanovništvom. Naturalizacija (331-1) ponekad ubrzava, a ponekad samo potvrđuje takvo izjednačavanje.

• 1. U tom smislu se, u prenosnom značenju, govori o aklimatizaciji (aklimatizovati se, gl. — aklimatizovan, prid.).
• 3. izjednačavanje, sr. — asimilacija, ž. — izjednačiti, gl. — asimilirati, gl.: učiniti sličnim sebi (kad je reč o ljudima), i izjednačiti se: postati sličan drugima.

814

— Kada se doseljenici (802-3*) iz istih krajeva grupišu na teritoriji zemlje koja ih je prihvatila i tu zadrže svoje običaje i navike, kaže se da oni obrazuju koloniju ¹. Postojanje takvih kolonija na već naseljenim teritorijama izaziva probleme koegzistencije ² stanovništva različitog porekla. Takvo stanje dovodi često do fuzije ³, ili stapanja ³. populacija, tj. do iščezavanja njihovih međusobnih razlika, ili pak do integracije ⁴, ili uključivanja ⁴, jedne populacije u drugu. Segregacija ⁵, ili podvajanje ⁵, ili podvojenost ⁶ ili razlučivanje ⁵, nastaje kada više populacija žive na istoj teritoriji ali ih razdvajaju običaji ili zakonske zabrane koje onemogućavaju njihove međusobne veze (v. 334-4*).

• 1. kolonija, ž. — kolonizovati, gl.: obrazovati koloniju na nekoj teritoriji — kolonist, m.: član jedne kolonije — kolonizacija, ž.: proces kolonizovanja.
  Koloniju u ovom smislu sačinjava svaka etnička grupa, koja živi u nekoj populaciji i koja joj je tuđa, i dospela migracijom. Takva kolonija nije nacionalna manjina, i ona se vremenom meša sa okolinom. Kolonizacija teritorija u okviru jedne države koju vrše njeni podanici, naziva se unutrašnja kolonizacija. Kolonija označava isto tako, i određenu kolonizovanu novu teritoriju, koja predstavlja osvojeni deo tuđe teritorije.
• 5. Segregacija je izraz rasističkih predrasuda. Kao posledica segregacije u nekim zemljama postoje rezervati (304-4). Segregacija može dovesti do sukoba dveju populacija, pa čak i do genocida, tj. uništenja jedne populacije od strane druge.

815

— Politika migracije ¹ sastavni je deo demografske politike (104-2). Mnoge zemlje svojim zakonima o useljavanju ² ograničavaju naseljavanje stranaca. Pomoću zakona često se želi obezbediti selekcija imigranata ³, i to tako što se otežava useljavanje lica koja se smatraju kao nepoželjna, a podstiče naseljavanje nekih kategorija. U nekim zemljama, u SAD, na primer, primenjuje se sistem imigracionih kvota ⁴. Naime, broj mogućih imigranata iz svake zemlje utvrđuje se sa nacionalnim poreklom ⁵ stanovništva privatne zemlje (801-4). Politika migracija neke zemlje takođe uključuje mere, kojima se podstiče željeni unutrašnji teritorijalni razmeštaj ⁶ ili redistribucija ⁶ stanovništva.

3. selekcija, ž. — odabiranje, sr. — odabrati, gl. — odabran, prid. Odabiranje (selekcija) migranata se sastoji u javnom organizovanju izbora kandidata za doseljavanje.

* * *